Przeciwpożarowy wyłącznik prądu – kiedy jest wymagany?

Każda prawidłowo funkcjonująca instalacja elektryczna ma obowiązek zapewnić bezawaryjną pracę urządzeń przeciwpożarowych w czasie pożaru. Oznacza to także wyeliminowanie ryzyka narażenia osób przeprowadzających akcję gaśniczą na ewentualne porażenie prądem elektrycznym. Z tego względu ogromną wagę przykłada się do tego, aby całość instalacji działała bez zarzutu. Jej niezbędnym elementem jest przeciwpożarowy wyłącznik prądu. Choć w obecnych regulacjach i rozporządzeniach wciąż pojawia się wiele wątpliwości dotyczących projektowania i wykonania tego urządzenia, warto przyjrzeć się temu, jak wyglądają wskazania dotyczące stosowania wyłącznika prądu w czasie pożaru oraz jaki jest obowiązujący stan prawny w tej kwestii.

Kiedy wymagany jest przeciwpożarowy wyłącznik prądu?

Według rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 roku w kwestii uwarunkowań technicznych budownictwa, stosowanie przeciwpożarowego wyłącznika prądu jest wymagane w budynkach, które zawierają strefy pożarowe o objętości większej niż 1000 m³ oraz w budynkach z pomieszczeniami zagrożonymi wybuchem bez względu na ich kubaturę. Strefa pożarowa odnosi się zarówno do pomieszczeń wewnątrz budynków typu lokale mieszkalne, magazyny, miejsca usługowe czy strefy wykonywania zawodu, ale także przestrzeni zewnętrznych, takich jak na przykład stadiony, tunele, obiekty tymczasowe, silosy czy baraki. Wyłącznik powinien być umiejscowiony w pobliżu głównego wejścia oraz musi być odpowiednio oznakowany. Nazwa użyta jest w znaczeniu potocznym, nie technicznym, co sprawia, że nie jest to tylko rodzaj łącznika, a metoda ochrony przeciwpożarowej. Urządzenie ma bowiem za zadanie wyłączyć dopływ prądu w obwodach oraz w zasilaniu, które nie jest konieczne w czasie pożaru. Jest to najprostszy sposób na to, aby zapewnić bezpieczeństwo w czasie akcji ratowniczo-gaśniczej. Odcięcie prądu nie może samoczynnie wywołać uruchomienia innego źródła energii elektrycznej za wyjątkiem źródła prądu zasilającego oświetlenie typu awaryjnego. 

Przeciwpożarowy wyłącznik prądu – kto może go użyć?

Przeciwpożarowy wyłącznik prądu powinien być instalowany w miejscu, gdzie nie będzie on zakłócać pracy danego obiektu. Z tego powodu nie może być on umieszczany w przestrzeni ogólnodostępnej, żeby uniknąć przypadkowego wciśnięcia przycisku alarmowego, co może przynieść poważne straty dla Twojej działalności. Urządzenia nie powinna uruchamiać osoba postronna. Wyłącznik prądu jest zaliczany bowiem do urządzeń przeciwpożarowych, a jego użycie gwarantuje bezpieczeństwo akcji ratowniczej poprzez wyłączenie zasilania prądem danego obiektu. Dlatego tak ważne jest, aby o jego użyciu decydowały osoby kierujące daną akcją gaśniczą tylko w przypadku stwierdzenia pożaru. Kiedy wyłącznik prądu zostanie użyty, w zależności od przebiegu zdarzeń, system sygnalizowania o pożarze może automatycznie włączyć lub wyłączyć konkretne systemy zasilania w obiekcie. Jeśli dla kilku stref pożarowych zainstalowanych jest kilka oddzielnych przeciwpożarowych wyłączników prądu, wtedy powinna znaleźć się informacja o ich identyfikacji czy schemat planu ich działania.

Kiedy stosować przeciwpożarowy wyłącznik prądu?

Lokalizacja wyłącznika powinna być zgodna z charakterem i funkcją budynku. Musi być on zainstalowany w miejscu, które umożliwi strażakom biorącym udział w akcji gaśniczej bezpieczne wyłączenie zasilania. Miejsce montażu wyłącznika powinieneś skonsultować z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych na etapie powstawania projektu budowlanego. Koniecznie jest także właściwe oznaczenie przycisku: nad wyłącznikiem prądu powinien znajdować się symbol białej błyskawicy na czerwonym tle z napisem pod spodem „Przeciwpożarowy wyłącznik prądu”. Niestety wielokrotnie zdarza się, że urządzenie jest błędnie oznakowane (na przykład jako system oznajmiania o pożarze), co może utrudniać sam przebieg akcji ratowniczej. Użycie poprawnych symboli ma za zadanie umożliwić strażakom szybkie odnalezienie tego urządzenia natychmiast po przybyciu na miejsce.